Blog
Zadośćuczynienie dla spółki za naruszenie dóbr osobistych
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną, a osobie, której dobra osobiste zostały zagrożone lub naruszone przysługują określone środki prawne. W szczególności w razie naruszenia dobra osobistego sąd może także przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę albo zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny. Czy osoby prawne takie jak np. spółka z o.o. także mogą szukać ochrony na podstawie przepisów o ochronie dóbr osobistych, w tym domagać się zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych?
Dobra osobiste osoby prawnej
Z przepisu art. 43 k.c. stanowiącym o odpowiednim stosowaniu do osób prawnych przepisów o ochronie dóbr osobistych wynika po pierwsze, że dobra osobiste mają nie tylko osoby fizyczne, ale również osoby prawne, a po drugie, że osoby prawne podlegają w tym zakresie ochronie według tych samych przepisów co osoby fizyczne. Stosowanie odpowiednie przepisów art. 23 i 24 k.c. do osób prawnych uzasadnione jest przede wszystkim tym, że dobra osobiste osób prawnych, nie są z reguły tymi jakie przypisane są do osób fizycznych. Więc dobra osobiste osób prawnych to wartości niemajątkowe, dzięki którym osoba prawna może funkcjonować zgodnie ze swym zakresem działań. Osobom prawnym przysługują przykładowo takie dobro jak dobre imię (tak uznał Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 6 sierpnia 2015 r., I ACa 544/15). Zatem w orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że dopuszczalne jest domaganie się przez osoby prawne ochrony dobrego imienia, które sprowadza się do renomy, reputacji lub dobrej sławy. Zwykle więc osoby prawne poprzez konstrukcję dóbr osobistych szukają ochrony dobrej opinii, jaką mają o niej inne podmioty w związku z zakresem prowadzonej działalności. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 sierpnia 2016 r., I CSK 419/15 stwierdził, że za naruszenie dóbr osobistych uważa się formułowanie nieprawdziwych zarzutów dotyczących przykładowo niskiej jakości wytwarzanych produktów lub świadczonych usług, nierzetelnego wypełniania przez daną osobę prawną zobowiązań publicznoprawnych i prywatnoprawnych (nie uiszczanie podatków, składek na ubezpieczenie społeczne, nie spłacanie kredytów bankowych lub innych długów), niewłaściwego traktowania pracowników (mobbing, zaleganie z wypłacaniem wynagrodzeń), niewłaściwego podejścia do klientów (niekulturalne traktowanie klientów, nierzetelne załatwianie skarg i reklamacji).
Domaganie się zadośćuczynienia przez osobę prawną
Sąd Najwyższy w kilku wyrokach przyjął, że osobom prawnym, oprócz innych niemajątkowych środków ochrony, przysługuje także prawo do dochodzenia zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych (przykładowo w wyroku z dnia 24 września 2008 r., II CSK 126/08). Mimo to niekiedy sądy wyrażały inne stanowisko, powołując się przede wszystkim na pojęcie krzywdy, której to wyrządzenie jest rekompensowane właśnie zadośćuczynieniem. Kwestia ta została przesądzona w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2023 r., III CZP 22/23, gdzie przyjęto, że osoba prawna może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.
▬ Polityka prywatności ▬
▬ Regulamin ▬
▬ Kontakt z nami ▬
ul. Kręta 10/U1, 50-233 Wrocław
+48 533 728 705
biuro@kancelariawalasiak.pl
Kancelaria Radcy Prawnego Marcin Walasiak