Odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania

Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W orzecznictwie przyjmowano, że regulacja ta przyznaje prawo do uzyskania rekompensaty jedynie w przypadku dyskryminacji. Stanowisko to opierało się na rozróżnieniu dwóch pojęć - dyskryminacji i nierównego traktowania. Czym zatem jest dyskryminacja a czym nierówne traktowanie?

Zakaz dyskryminacji

Naruszenie zakazu dyskryminacji polega na różnicowaniu sytuacji pracownika ze względu na jeden z czynników dyskryminujących. Do tych kryteriów należy zaliczyć przykładowo wiek, orientację seksualną czy płeć.

Nakaz równego traktowania

Z kolei obowiązywanie zasady równego traktowania obliguje pracodawców do niepodejmowania działań, które powodowałyby, że pracownicy będący w podobnej sytuacji mieliby różny zakres praw czy obowiązków. U podstaw tego różnicowania nie stały jednak czynniki dyskryminujące. W konsekwencji można zauważyć, że każda sytuacja związana z dyskryminacją będzie uznawana za naruszenie zasady równego traktowania, to jednak już nie każde nierówne traktowanie będzie kwalifikowane jako dyskryminacja. Ta ostatnia jest bowiem szczególnym typem nierównego traktowania, u którego podstaw leży jeden z kryteriów dyskryminacyjnych.

Aktualne stanowisko Sądu Najwyższego

Po nowelizacji Kodeksu pracy z 2019 roku Sąd Najwyższy parokrotnie przyjął, że odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu należy się także w przypadku, gdy u podstaw łamania praw pracowników nie stały wyłącznie czynniki dyskryminacyjne. Stanowiło to odejście od dotychczasowej utrwalonej linii orzeczniczej. Niedawna uchwała Sądu Najwyższego (z dnia 24 sierpnia 2023 r., III PZP 1/23) zdaje się ucinać wszelkie dyskusje w zakresie rozróżnienia dyskryminacji i nierównego traktowania z innych przyczyn w kontekście prawa do odszkodowania. Przyjęto bowiem w tym orzeczeniu, że przepis art. 18^3d k.p. ma również zastosowanie do odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania (art. 11² k.p.). W związku z tym osoba, która została nierówno potraktowana nie musi już wykazywać, że zastosowano wobec niej jeden z czynników dyskryminacyjnych, co powinno ułatwić dochodzenie rekompensaty za naruszenie praw.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie

W najnowszym orzecznictwie dominuje pogląd, że odszkodowanie, o którym mowa w art. 18^3d k.p., obejmuje zarówno naprawienie szkody majątkowej, jak i krzywdy (szkody niemajątkowej), pełni zatem również funkcję zadośćuczynienia (tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 października 2021 r., I PSKP 21/21). W ten sposób kwota przysługująca osobie dotkniętej nierównym traktowaniem składa się z dwóch elementów, co powinno w praktyce przełożyć się także na jej wysokość.

▬ Polityka prywatności ▬

Przeczytaj

▬ Regulamin ▬

▬ Kontakt z nami ▬

ul. Kręta 10/U1, 50-233 Wrocław

+48 533 728 705

biuro@kancelariawalasiak.pl

Kancelaria Radcy Prawnego Marcin Walasiak

Przeczytaj