Blog
Art. 210 § 1 Kodeksu spółek handlowych przewiduje specjalne zasady reprezentacji spółki w umowie zawieranej między spółką a jej członkiem zarządu. W takim przypadku spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. W znacznej części mniejszych spółek z o.o. rada nadzorcza w ogóle nie funkcjonuje. Z tego powodu w umowach o pracę spółka zazwyczaj jest reprezentowana przez pełnomocnika. W orzecznictwie w wyjątkowych przypadkach dopuszcza się niekiedy możliwość uznania umowy zawartej z pominięciem tych zasad za ważną. Nie jest to jednak pogląd obecnie dominujący.
W orzeczeniach Sądu Najwyższego i sądów powszechnych przyjmuje się jednolicie, że niedopuszczalne jest zatrudnienie większościowego wspólnika będącego jednocześnie członkiem zarządu w oparciu o umowę o pracę. Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 2 lutego 2022 r., III AUa 1130/20:
„Jedyny (lub niemal jedyny) wspólnik spółki z o.o. co do zasady nie może pozostawać z tą spółką w stosunku pracy, gdyż w takim przypadku status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje "wchłonięty" przez status właściciela kapitału (pracodawcy). Inaczej mówiąc, tam gdzie status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje zdominowany przez właścicielski status wspólnika spółki z o.o., nie może być mowy o zatrudnieniu w ramach stosunku pracy wspólnika, który w takiej sytuacji wykonuje czynności (nawet typowe pracownicze) na rzecz samego siebie (we własnym interesie) i na swoje własne ryzyko produkcyjne, gospodarcze i socjalne. Jedyny wspólnik (lub niemal jedyny) nie jest od pracodawcy (spółki z o.o.) niezależny ekonomicznie, gdyż - skoro do przesunięcia majątkowego dochodzi w ramach majątku samego wspólnika - nie zachodzi przesłanka odpłatności pracy, a nadto dyktuje mu sposób działania jako zgromadzenie wspólników”.
Podkreśla się również, że w takim przypadku nie można mówić o spełnieniu wszystkich cech stosunku pracy określonych w przepisach Kodeksu pracy, w tym w szczególności brak jest kierownictwa nad pracą wykonywaną przez członka zarządu.
Orzecznictwo dopuszcza możliwość zatrudnienia członka zarządu wieloosobowej spółki z o.o. na podstawie umowy o pracę. Należy przy tym pamiętać o właściwej reprezentacji spółki z o.o. w umowie o pracę, a także o zachowaniu odpowiedniej ilości udziałów w przypadku chęci zatrudnienia członka zarządu będącego jednocześnie wspólnikiem spółki.
ul. Kręta 10/U1, 50-233 Wrocław
+48 533 728 705
biuro@kancelariawalasiak.pl
Kancelaria Radcy Prawnego Marcin Walasiak